تربیت کامل یعنی تربیت با برنامه. انجام اینکار بر کنش نه واکنش، دانش نه شانس، فکر کردن نه عصبانیت، عقل سلیم نه بی‌منطق، استوار است. منظور از تربیت کامل این نیست که پدر یا مادر می‌تواند حتی با تلاش زیاد «کامل» باشد. تربیت کامل روندی است که طی آن والدین با تمام نقاط قوت و ضعف خود به عنوان یک انسان نهایت تلاش خود را در تربیت فرزندانی توانا، مسئول و شاد به کار می‌گیرند. پرورش و تربیت فرزند، امری پیچیده است. کودکان متفاوتند و والدین نیز با یکدیگر فرق دارند به همین دلیل هیچ راه‌حلی وجود ندارد که برای همه به طور یکسان مفید باشد. والدین باید راه‌حل‌ها را مطالعه کرده و با در نظر گرفتن کودک خود آن را به گونه‌ای تغییر دهند که برای فرزندشان مفید واقع شود. به یاد داشته باشید نکاتی که در پی می‌آیند، هر نوع موقعیت پیش آمده بین والدین و فرزندان بدون توجه به راه‌حلی که برمی‌گزینند قابل کنترل می‌کند و این نکات را «راهنمای کامل تربیت کودک» نامیده‌اند.

مراقب باشید
اگر فرزندتان دقیقاً متوجه نمی‌شود که شما رئیس هستید، حتی کوچک‌ترین مسائل می‌توانند دردسرهایی مزمن برای شما ایجاد کند. اولین گام برای مسئول بودن این است که به خودتان اجازه بدهید مراقب باشید و کم‌کم از فرزندتان توقع داشته باشید تا از شما اطاعت کند.

بگویید بپرسید
یکی از اشتباهات رایج والدین این است که به جای گفتن، می‌پرسند. روش بیان کلمات شما به فرزندتان می‌فهماند که درخواست شما انتخابی است یا اجباری پس از هم اکنون همه جملات سست و بی‌اراده را از حرف‌ها حذف کنید.
مثال: خیلی خوب می‌شد اگر کسی اتاق را جمع می‌کرد (انتخابی)
لطفاً اسباب‌بازی‌ها را سر جایشان بگذار و اتاق را جمع کن (اجباری)
وقتی چیزی می‌گویید، منظورتان فقط همان باشد نه چیز دیگر
بعضی والدین عادت دارند چیزی را بارها و بارها تکرار کنند آن هم قبل از اینکه ببینند کودک مطابق درخواست آنها عمل می‌کند یا نه؟

بچه‌ها راداری دارند که به آنها می‌گوید درخواست والدین در چه موقعی واقعاً برای والدین مهم است و در چه موقعی این طور نیست. برخی والدین وقتی بارها به درخواست‌شان بی توجهی می‌شود، واقعاً پیگیر می‌شوند در صورتی که آنچه را می‌گویید همان بار اول باید برای‌تان مهم باشد یعنی وقتی فرزندتان که در حیاط است صدا کردید و او جواب ندارد به حیاط بروید دستش را بگیرید و بگویید وقتی صدا می‌زنم توقع دارم فوراً بیایی. شاید شما مجبور باشید چند بار خود را برای فرزندتان ثابت کنید اما در نهایت او اهمیت موضوع را درک خواهد کرد.

مختصر و مفید بگویید
مثلاً بچه‌ها را به اتاق فرستادند تا بخوابند اما نیم ساعت بعد می‌بینید که بچه‌ها جنگ بالش راه انداخته‌اند و نخوابیده‌اند آن وقت است که پر حرفی پدر و مادر شروع می‌شود با جملات تکراری در صورتی که با یک جمله کوتاه برای بچه‌ها جذاب‌تر و اثرگذار خواهد بود مثل «بچه‌ها ساعت هشت و نیم است، پیژامه! همین الان»

در برابر نق زدن، ناله کردن و سرسختی تسلیم نشوید
بسیاری از والدین، در برخوردهای خود روش مناسبی را در پیش می‌‌گیرند، اما توسط فرزند کاملاً مقاوم خود، از مسیرخارج می‌شوند به نظر می‌رسد بچه‌ها وقتی انرژی کودکی را با توانایی خارق‌العاده ترکیب می‌کنند تا به نقطه ضعف والدین ضربه بزنند نتیجه فاجعه‌آمیز می‌شود. در این موقع از فرزندتان دور شوید و به او یاد بدهید که با مقاومت او عقب‌نشینی نمی‌کنید.

از قوانین و برنامه‌های منظم استفاده کنید
کارهای خانه، تکالیف، ساعت خواب، بیرون رفتن از خانه هنگام صبح همه اینها زندگی را تشکیل می‌دهند اگر برنامه کاملاً مشخص و منظمی داشته باشید این کارها جریان منظم خود را پیدا می‌کنند در غیر این صورت هرج و مرج به وجود می‌آید اما دو اصل اساسی این است که همه بدانند چه توقعی از آنها دارید و با هم مهربان باشید و محترمانه برخورد کنید.

امکان انتخاب بدهید و سوال نپرسید
رایج‌ترین مشکل خانواده‌ها اتاق به هم ریخته بچه‌هاست. والدین توقع دارند که اتاق کودک‌شان مرتب باشد اما این اشتباه است که از کودک بخواهند اتاقش را مطابق برنامه زمانی والدین مرتب کند چون پاسخ خشم و عصبانیت خواهد بود.

راه‌حل‌ها: دوست داری اتاقت‌ را امروز بعد از مدرسه تمیز کنی یا فردا بعد از فوتبال؟ اول: دوست داری چکار بکنی؟ لباس خوابت رو عوض کنی؟ یا اتاق را جارو بزنی؟ دوست داری اتاقت را خودت تمیز کنی یا من هم به تو کمک کنم؟ یعنی انتخاب را بر عهده کودک بگذار.

یکی از مشکلات والدین بی‌نظمی در بچه‌هاست
فرزندم اسباب‌بازی‌ها، لباس‌های کثیف ظرف‌ها و هر چیز دیگر را در اطراف خانه می‌اندازد و توقع دارد دیگران آن‌ها را تمیز کنند چه باید کرد؟
متأسفانه باید گفت ما خودمان این مشکل را به وجود می‌آوریم یک روز نوزادی داریم که نیازمند توجه کامل و دائمی ماست و روز دیگر فرزندی ۶ ساله داریم که هیچ‌گاه دلیل قانع‌کننده‌ای برای روش زندگی به گونه‌ای دیگر نداشته است. اگر ما خدمتکاری در خانه داشتیم که مدام دنبال من می‌آمد و هر چه من نامرتب و کثیف می‌کردم برایم مرتب می‌کرد دوست داشتم او دائماً این کار را انجام دهد.

راه‌حل‌ها
برنامه‌ای منظم برای نظافت روزانه تهیه کنید کارهای یک روز معمولاً قابل کنترل هستند. اما اگر بی‌نظمی را روزها و هفته‌ها ادامه یابد، غیرقابل کنترل می‌شود بهترین کار این است که جدول زمانی داشته باشید. و هر روز طبق آن عمل کنید مثلاً پس از شام یا قبل از پوشیدن لباس خواب در این راه ثابت قدم و استوار باشید تا برایش خوشایند شود پس از دو، سه هفته این برنامه منظم به صورت عادت در می‌آید و بچه‌‌ها بدون بحث اضافه، همکاری خواهند کرد.

اگر بچه‌ها خوراکی‌های خیلی زیادی داشته باشند، بی‌نظمی زیادی هم خواهند داشت دقت کنید و ببینید چه چیزهایی روی فرش لکه ایجاد می‌کنند حالا اگر آن خوراکی در اختیار فرزندتان نباشد چه مسأله‌ای پیش می‌آید؟ روزی که بچه‌ها در خانه نیستند اسباب‌بازی‌های اضافی را بردارید. بقیه اسباب‌بازی‌ها را در چند جعبه یا سبد لباس بگذارید و روی آنها کاربردشان را بنویسید.

یک جعبه بزرگ بردارید و آن را در انباری بگذارید و روی یک سمت آن بنویسید «زندان» در پایان هر روز تمام چیزهایی را که در اطراف خانه است جمع کنید و داخل جعبه بگذارید.
به بچه‌ها بگویید برای آزاد کردن وسایل خود از زندان، باید ۱۰۰ تومان جریمه دهند و یا یکی از کارهای خانه را انجام دهند آرام و ثابت قدم باشید جالب است که ببینید وقتی بچه‌ها مجبورند برای برگرداندن کوله‌پشتی، کفش‌های ورزشی و … پول بپردازند تا چه حد کمتر وسایل آنها را در اطراف خانه پیدا می‌کنید.

اگر دوست ندارید آنها را جریمه کنید جعبه را پنهان کنید و هر پنج‌شنبه آن را بیرون بیاورید تا خالی شود.
به بچه‌ها بگویید هر چیزی که بعدازظهر آن روز در جعبه باقی مانده باشد، دور ریخته می‌شود و یا به کسی داده می‌شود.
اعتصاب کنید: اگر بچه‌های‌تان بیش از ۱۰ سال سن دارند، به آنها بگویید که دیگر وسایل کسی را جمع نخواهید کرد. آنها مجبورند مسئول جمع‌آوری و مرتب کردن وسایل خود باشند. این قانون را هم اضافه کنید که اگر خانه نامرتب باشد هیچ دوستی حق ندارد به خانه بیاید و خودشان هم اجازه ندارند به دیدار کسی بروند پس از مدتی با به صدا در آمدن زنگ تلفن اتاق به سرعت جمع می‌شود.

منبع:زیبــاشــو دات کام